Ειδώλιο

ΔημιουργόςΑπόδοση: Καλλιτέχνης Ντούμας

Χρονολόγηση3200-2800 π.Χ.

Date

3200-2800 BC

ΥλικόΜάρμαρο λευκό

Medium

White marble

Διαστάσεις10εκ. × 3εκ.

10 cm

ΤαξινόμησηΛίθινα

Stonework / Plastic

Αριθμός ΑντικειμένουΝΓ1112

Object Number

ΝΓ1112

ΠερίοδοςΠρώιμη Εποχή του Χαλκού

Period

Early Bronze Age

ΠεριγραφήΕιδώλιο γυναικείας μορφής τύπου Πλαστηρά, που αποδίδεται συμβατικά στον «Καλλιτέχνη Ντούμα». Στο ωοειδές πρόσωπο αποδίδονται ανάγλυφα η μύτη και τα αυτιά, ενώ το στόμα δηλώνεται με ρηχή αυλάκωση. Τα χέρια είναι διπλωμένα κάτω από το στήθος. Στην ελαφρώς διογκωμένη κοιλιά, δηλώνεται ο αφαλός κάτω από τέσσερεις οριζόντιες πτυχώσεις, που ίσως να συμβολίζουν κατάσταση λοχείας. Τα πόδια είναι ολόγλυφα, ενώ οι αρθρώσεις των γονάτων αποδίδονται πλαστικά. Το ηβικό τρίγωνο δηλώνεται με εγχάραξη.

Description

Female figurine of the Plastiras type, attributed to the “Doumas Master”. The nose and the ears are rendered in relief on the oval face, while the mouth is indicated by a shallow groove. The arms are folded under the chest. On the slightly swollen abdomen, the navel is indicated under four horizontal folds, perhaps symbolizing postpartum state. The legs are in the round, while the knee joints are modelled. The pubic triangle is incised.

Πληροφορίες

Figurines of the “Plastira type”, thus named after the cemetery on Paros, where they were first identified, were contemporary with violin-shaped figurines and represent the earliest attempt at the naturalistic rendering of the human figure in the 3rd millennium BC. These figurines, which are mainly female (but male figurines exist as well) and of small size (H.7-31cm), display some of the features that were to become distinctive traits of Early Cycladic sculpture, such as the position of arms below the breasts and the ovoid head with relief nose. The "Doumas Master", to whom the illustrated figurine is attributed, was named after Professor Chr. Dοumas, the excavator of the tombs (Plastiras cemetery and Akrotiri of Naxos), which contained the most representative works of this sculptor. Of particular interest in his works is the fact that some male figures are depicted with swollen abdomens and horizontal folds in the same area, which raises a doubt on the interpretation of these features as a state of pregnancy or postpartumwhen they are present on female figurines. The toes in his figures are either absent or indicated by incisions. The contours of the shoulders at their widest point are usually slightly higher and the hips are particularly prominent.

Δημόσιες Πληροφορίες

Τα ειδώλια «τύπου Πλαστηρά» οφείλουν την ονομασία τους στο ομώνυμο νεκροταφείο της Πάρου. Εμφανίζονται παράλληλα με τα βιολόσχημα (σε σχήμα βιολιού) ειδώλια και αντιπροσωπεύουν την πρωιμότερη προσπάθεια φυσιοκρατικής απόδοσης της ανθρώπινης μορφής κατά την 3η χιλιετία π.Χ. Στον τύπο αυτόν, που περιλαμβάνει όρθιες ανδρικές και, κυρίως, γυναικείες μορφές μικρού μεγέθους (ύψος:7-31 εκ.) αρχίζουν να αναπτύσσονται μερικά από τα στοιχεία εκείνα που θα αποτελέσουν αργότερα χαρακτηριστικά γνωρίσματα των κυκλαδικών ειδωλίων, όπως η θέση των χεριών κάτω από το στήθος και το ωοειδές κεφάλι με την ανάγλυφη απόδοση της μύτης. Ο «Καλλιτέχνης Ντούμας», στον οποίο αποδίδεται το εικονιζόμενο ειδώλιο, πήρε την ονομασία του από τον καθηγητή Χρ. Ντούμα, τον ανασκαφέα των τάφων (νεκροταφείο Πλαστηρά και Ακρωτήρι Νάξου), που περιείχαν τα πιο αντιπροσωπευτικά έργα αυτού του γλύπτη. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον στα έργα του παρουσιάζει το γεγονός, ότι ορισμένες ανδρικές μορφές αποδίδονται με διογκωμένη κοιλιά και οριζόντιες πτυχώσεις στην ίδια περιοχή, στοιχείο που θέτει υπό αμφισβήτηση την ερμηνεία αυτών των χαρακτηριστικών ως κατάσταση εγκυμοσύνης ή λοχείας, όταν υπάρχουν σε γυναικείες μορφές. Τα δάκτυλα στις μορφές του είτε απουσιάζουν, είτε δηλώνονται με εγχαράξεις. Τα περιγράμματα των ώμων στο ευρύτερο σημείο τους είναι συνήθως ελαφρώς ψηλότερα και οι γοφοί τονίζονται ιδιαίτερα.