Πυξίδα
Χρονολόγηση760-750 π.Χ.
Date
760-750 BC
ΥλικόΠηλός
Medium
Clay
Διαστάσεις10εκ. × 29εκ.
10 × 29 cm
ΤαξινόμησηΠήλινα
Ceramics / Pottery
Αριθμός ΑντικειμένουΝΓ1113
Object Number
ΝΓ1113
ΠερίοδοςΓεωμετρική περίοδος
Period
ΠεριγραφήΠυξίδα με έντονα καμπύλο πώμα, πεπλατυσμένο, ευρύ σώμα και σχετικά στενή βάση. Το πώμα, αντί για λαβή, επιστέφεται από τέσσερα ειδώλια αλόγων. Όλη η επιφάνεια του σώματος και του πώματος της πυξίδας καλύπτεται με γεωμετρικά κοσμήματα: τρίγλυφα και μετόπες με γεωμετρικά μοτίβα στο σώμα και ταινίες με τεθλασμένες γραμμές και στιγμές στο πώμα. Η εικονιζόμενη πυξίδα, προϊόν αττικού εργαστηρίου των αρχών της Ύστερης Γεωμετρικής περιόδου (760-700 π.Χ.), αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα μιας πολυτελούς παραλλαγής της επίπεδης πυξίδας (αγγείο αποθήκευσης κοσμημάτων και ειδών καλλωπισμού).Geometric period
Description
ΠληροφορίεςPyxis with strongly curved lid, flattened, wide body and relatively narrow base. The lid, instead of a handle, is crowned by four horse figurines. The surface of the body and lid of the pyxis is covered with geometric decoration: triglyphs and metopes with geometric motifs on the body and bands of zigzags and dots on the lid. The illustrated vase, product of an Attic workshop in the early years of the Late Geometric period (760-700 BC), is a characteristic example of a luxurious variation of the flat pyxis (vase for the safekeeping of cosmetics and jewellery for the female beautification and adornment).
Pyxides have often been found as offerings (grave goods) in female burials, but also as votive offerings in sanctuaries of female deities. In the early 9th c. BC globular and pointed pyxides with conical lids were predominant, while towards the end of the 9th and the beginning of 8th c. BC the flat pyxis replaced the globular one. This type of flat pyxis with horse figurines on the lid, seems to have been intended exclusively for male burials. Similar vessels have been found only in rich tombs of the period, which allows the hypothesis that horses may have been symbols of the equestrian aristocratic class (Hippeis). From 750 BC, however, flat pyxides acquired almost monumental dimensions and became widespread, while their luxurious variations crowned by a group of horses, is no longer used only in male burials.
Οι πυξίδες βρίσκονται συχνά ως κτερίσματα σε γυναικείους τάφους, αλλά και ως αναθήματα σε ιερά γυναικείων θεοτήτων. Στον πρώιμο 9ο αι. π.Χ. κυριαρχούν οι σφαιρικές και οι οξυπύθμενες πυξίδες με κωνικά πώματα, ενώ προς τα τέλη του 9ου και τις αρχές του 8ου αι. π.Χ. η επίπεδη πυξίδα αντικαθιστά τη σφαιρική. Ο συγκεκριμένος τύπος, με τη διακόσμηση των ειδωλίων αλόγων στο πώμα, φαίνεται ότι προοριζόταν αποκλειστικά για αντρικές ταφές. Παρόμοια αγγεία έχουν βρεθεί μόνο σε πλούσια κτερισμένους τάφους της περιόδου, γεγονός που επιτρέπει την υπόθεση ότι τα άλογα αποτελούσαν ίσως σύμβολα της αριστοκρατικής τάξης των ιππέων. Από το 750 π.Χ., πάντως, οι επίπεδες πυξίδες αποκτούν σχεδόν μνημειακές διαστάσεις και γνωρίζουν ευρεία διάδοση, ενώ η πολυτελής παραλλαγή τους, που επιστέφεται από ομάδα αλόγων, δεν χρησιμοποιείται πλέον μόνο σε ανδρικές ταφές.
