Figurine
Χρονολόγηση2ος-1ος αι. π.Χ.
Date
2nd - 1st c. BC
MediumΠηλός
Medium
Clay
Dimensions8εκ.
Dimensions
8 cm
ClassificationΠήλινα
Classification
Ceramics / Figurines
Αριθμός ΑντικειμένουΑΑ0089
Object Number
ΑΑ0089
ΠερίοδοςΕλληνιστική περίοδος
Period
ΠεριγραφήΕιδώλιο αναδυομένης Αφροδίτης. Η θεά εικονίζεται γυμνή πάνω σε βράχο ή ίσως καθισμένη πάνω σε δελφίνι. Με τα χέρια της σηκωμένα, κρατά από έναν βόστρυχο και στραγγίζει τα μαλλιά της, που πέφτουν ατημέλητα στους ώμους. Το ιμάτιο της είναι ριγμένο πάνω στο βράχο ή στη ράχη του δελφινιού, η άκρη του οποίου αναδιπλώνεται περίτεχνα προς τα επάνω. Ίχνη χρώματος διατηρούνται στην επιφάνεια του ειδωλίου. Hellenistic period
Description
Further InformationTerracotta Aphrodite Anadyomene. The goddess is depicted nude seated on
a rock or perhaps mounted on a dolphin. The figurine is too damaged for a
certain identification. She holds a lock of hair with her raised hands, while
wringing her hair, which falls untidily over the shoulders. Her himation is
thrown on the rock or on the back of the dolphin, whose tail is elaborately
folded upwards. Traces of colour are preserved on the surface of the figurine.
Hesiod in his “Theogony” describes the birth of Aphrodite from the
genitalia of Uranus, which Kronos cut off and cast into the sea; from the foam
generated around them emerged the deity who was immortalized as the goddess of
Love. This ancient myth is represented in Greek art already from the 5th c. BC.
The iconographic type of the figurine is a Hellenistic creation known both from
monumental marble sculptures and small-scale figurines. The type might have
derived from a famous painting of Aphrodite Anadyomene (risen from the foam) by
the painter Apelles in the Askepieion of Kos (second half of the 4th c. BC),
which is mentioned in ancient sources and seems to have contributed to the
formation of a new model of female beauty during Hellenistic times. The erotic
dimension of Aphrodite was only enhanced in art in the Hellenistic period, when
the nude representations of the goddess proliferate and the word
"Aphrodisia" became synonymous with sexual intercourse. This fact is
possibly associated with the improved social position of women.
Ο Ησίοδος στη «Θεογονία» περιγράφει τη γέννηση της Αφροδίτης από τα γεννητικά όργανα του Ουρανού, τα οποία απέκοψε και πέταξε στη θάλασσα ο Κρόνος. Από τον αφρό που σχηματίστηκε γύρω τους αναδύθηκε η θεά Αφροδίτη, που έμεινε γνωστή ως θεά του έρωτα. Ο πανάρχαιος μύθος αναπαρίσταται στην ελληνική τέχνη ήδη από τον 5ο αι. π.Χ. Ο εικονογραφικός τύπος του ειδωλίου αποτελεί δημιουργία των ελληνιστικών χρόνων (323-31 π.Χ.) και είναι γνωστός τόσο από μνημειακά μαρμάρινα γλυπτά όσο και μικρού μεγέθους ειδώλια. Πιθανόν να έλκει την καταγωγή του από έναν περίφημο πίνακα Αναδυόμενης Αφροδίτης του ζωγράφου Απελλή στο Ασκληπιείο της Κω (β΄ μισό του 4ου αι. π.Χ.), ο οποίος αναφέρεται σε αρχαίες πηγές και φαίνεται ότι συνέβαλε στη διαμόρφωση ενός νέου προτύπου ομορφιάς κατά τους Ελληνιστικούς χρόνους. Είναι, άλλωστε, σαφές ότι η ερωτική διάσταση της Αφροδίτης δεν αναδεικνύεται παρά μόνον κατά την Ελληνιστική περίοδο, όταν πληθαίνουν οι γυμνές απεικονίσεις της θεάς και η λέξη «Αφροδίσια» γίνεται συνώνυμη με την ερωτική συνεύρεση. Το γεγονός αυτό πιθανώς συνδέεται με τη βελτίωση της κοινωνικής θέσης της γυναίκας.