Ειδώλιο
Χρονολόγηση1300-1200 π.Χ.
Date
1300-1200 BC
ΥλικόΠηλός κιτρινωπός
Medium
Yellowish clay
Διαστάσεις11.6εκ. × 6.9εκ.
11.6 cm
ΤαξινόμησηΠήλινα
Ceramics / Figurines
Αριθμός ΑντικειμένουΑΠ(ΕΑΙΑΣ)0020
Object Number
ΑΠ(ΕΑΙΑΣ)2020
ΠερίοδοςΎστερη Εποχή του Χαλκού
Period
ΠεριγραφήΓυναικείο ειδώλιο «τύπου Ψ». Αποκαλείται έτσι λόγω της στάσης του, με τα χέρια απλωμένα σαν πτερύγια, που θυμίζει το αντίστοιχο γράμμα της αλφαβήτου. Το πρόσωπο είναι πτηνόμορφο (θυμίζει πτηνό) και στο κεφάλι φορά πόλο (κάλυμμα θεϊκής μορφής). Στηρίζεται σε κυλινδρικό πόδι που καταλήγει σε σαλπιγγόσχημη (σε σχήμα σάλπιγγας) βάση. Οι μαστοί έχουν σχηματιστεί σαν δύο πρόσθετα δισκία. Με γραπτή καστανή διακόσμηση από κυματοειδείς κάθετες ταινίες δηλώνεται στο σώμα το ένδυμα. Late Bronze Age
Description
ΠληροφορίεςFemale figurine of “Psi-type”. It is called so because of its posture, with its arms outstretched like wings, which is reminiscent of the corresponding letter of the Greek alphabet. The face is bird-shaped and the head bears a polos (a headdress of a divine figure). The figure rests on a cylindrical foot ending in a trumpet-shaped base. The breasts are formed as two additional discs. The garment is indicated by the painted brown decoration of wavy vertical bands on the body.
Mycenaean figurines appeared at the end of the 15th c. BC and continued to be used until the end of the 12th c. BC. Their origin should be sought in the Minoan tradition since figurines were completely absent from mainland Greece during the preceding Middle Helladic (2000-1600 BC) and early Late Helladic periods (16th-15th c. BC). Nonetheless, they soon achieved a high degree of stylistic standardization and began to be used widely all over the Mycenaean world. Figurines of this type are often found in sanctuaries, tombs, houses and workshops and served as cult offerings. Their symbolism was complex, and their use varied according to the circumstances. In general, they are thought to represent goddesses possibly associated with fertility. Those found in graves may have had a protective role, but it is possible that they were also used as toys when they were found in children’s graves.
Ειδώλια αυτού του τύπου αρχίζουν να κατασκευάζονται στα τέλη του 15ου αι. π.Χ. και συνεχίζουν να χρησιμοποιούνται μέχρι τα τέλη του 12αι. π.Χ. Η καταγωγή τους θα πρέπει να αναζητηθεί σε πρότυπα από την μινωική Κρήτη, καθώς κατά την προηγούμενη Μεσοελλαδική (2000-1600 π.Χ.) και πρώιμη Υστεροελλαδική περίοδο (16ος-15ος αι. π.Χ.) τα ειδώλια απουσιάζουν εντελώς από την ηπειρωτική Ελλάδα. Σύντομα πάντως, επιτυγχάνεται υψηλός βαθμός τυποποίησης και τα μυκηναϊκά ειδώλια αρχίζουν να χρησιμοποιούνται σε κάθε γωνιά του μυκηναϊκού κόσμου. Τα ειδώλια αυτά ανευρίσκονται συχνά σε ιερά, τάφους, οικίες και εργαστηριακούς χώρους και είχαν τον ρόλο λατρευτικών αφιερωμάτων. Ο συμβολισμός τους ήταν σύνθετος και η χρήση τους ποίκιλλε ανάλογα με τον διαφορετικό χώρο εύρεσης. Τα ανθρωπόμορφα ειδώλια, όπου κυριαρχεί η γυναικεία μορφή, απεικόνιζαν μάλλον θεά της γονιμότητας. Όσα ανευρίσκονται σε τάφους, ενδεχομένως να είχαν προστατευτικό ρόλο, ενώ δεν αποκλείεται να χρησίμευαν και ως παιχνίδια όταν ανευρίσκονται σε παιδικούς τάφους.
