Lamp
Χρονολόγησηπερ. 400 μ.Χ.
Date
circa 400 AD
MediumΠηλός
Medium
Clay
Dimensions11εκ. × 5.4εκ. × 8.5εκ.
Dimensions
11 × 5.4 × 8.5 cm
ClassificationΠήλινα
Classification
Ceramics / Lamps
Αριθμός ΑντικειμένουΚΠ0085
Object Number
ΚΠ0085
ΠερίοδοςΡωμαϊκή περίοδος
Period
ΠεριγραφήΜόνωτο (με μια λαβή) μονόμυξο (με μια οπή για το φυτίλι) λυχνάρι με παράσταση ερωτικής σκηνής στον δίσκο: γενειοφόρος άνδρας σε προχωρημένη ηλικία, ξαπλωμένος σε κλίνη, παρακολουθεί την ερωτική συνεύρεση ζεύγους που λαμβάνει χώρα στο πάτωμα (στάση κελητίζειν ή καθιππάζεσθαι). Ο δίσκος περιβάλλεται από τρεις πλαστικούς δακτυλίους. Ο ώμος διακοσμείται με σειρά ανάγλυφων κοσμημάτων την οποία διακόπτουν δυο ορθογώνια εξάρματα (γεφύρια). Τρεις αυλακώσεις περιτρέχουν την κάθετη λαβή. Στα αριστερά της παράστασης ανοίγεται οπή πληρώσεως, ενώ διατηρούνται ίχνη καύσης στον μυκτήρα (οπή απ’ όπου έφεγγε το φυτίλι). Στη βάση έχει χαραγμένα τα γράμματα ΛΕ, που δηλώνουν το λυχνάρι ως έργο του εργαστηρίου του Λεοντέα.Roman period
Description
Further InformationSingle handled one nozzle oil lamp with a depiction of an erotic scene on the disc: a bearded mature man, lying on a bed, watching the sexual intercourse of a couple taking place on the floor (κελητίζειν or καθιππάζεσθαι kellitzein or kathippazesthai). The disk is flanked by three rings. On the shoulder, the relief decoration is interrupted by two rectangles. Three grooves surround the vertical handle. On the left of the depiction a filling hole is opened while traces of burning are preserved in the nozzle (hole from where the fuse was brought). On its base the letters "LE" are inscribed, a fact which denotes that it was a product of the workshop of Leonteas.
The lamps as objects of everyday use covered the need for lighting private and public spaces. At the same time, however, as utensils that brought light and illuminated darkness, they were associated with divination and magic as well as religion and votive offerings, while many were found in graves. During the Roman period two of the most important centers of lamp production in Greece were Corinth and Athens. At the beginning, the Corinthian workshops are the most prolific with a period of pic to the 2nd c. AD. During this period, the products of the Corinthian workshops dominated the whole of Greece. Afterwards, the Athenian workshops became more important. At the first phase, Athenian workshops imitated Corinthian models, but rather quickly distinguished their production by producing lamps of high artistic and technical quality. From the middle of the 3rd c. AD until at least a century, the lamps of the Athenian craftsmen dominated the Eastern Mediterranean, while their demand in Southern Greece continued until the 5th c. AD. The surviving inscription LE marks that the lamp was produced in the workshop of Leonteas, an Attic workshop that flourished from the second half of the 3rd c. to the first quarter of the 4th c. AD. The same inscription appears on a lamp found in Philippi (Macedonia) and on lamps from Ephesus in Asia Minor.
Οι λύχνοι ως αντικείμενα καθημερινής χρήσης κάλυπταν την ανάγκη φωτισμού ιδιωτικών και δημόσιων χώρων. Παράλληλα, όμως, ως σκεύη που έφεραν φως και φώτιζαν το σκοτάδι, ήταν συνδεδεμένα με τη μαντική και τη μαγεία καθώς επίσης και με τη θρησκεία ως αναθήματα, ενώ πολλοί βρέθηκαν σε τάφους. Κατά τη διάρκεια της ρωμαϊκής περιόδου δύο είναι τα σημαντικά κέντρα παραγωγής λύχνων στην Ελλάδα, η Κόρινθος και η Αθήνα. Αρχικά, αναδεικνύονται τα εργαστήρια της Κορίνθου, ενώ περίοδος ακμής θεωρείται ο 2ος αι. μ.Χ. Σε αυτήν την περίοδο τα προϊόντα των κορινθιακών εργαστηρίων κυριαρχούν σε ολόκληρο τον ελλαδικό χώρο. Στη συνέχεια, κυριαρχούν τα αθηναϊκά εργαστήρια. Αυτά, αν και στην αρχή αναπαράγουν με μεγάλη πιστότητα τα κορινθιακά προϊόντα, θα διαφοροποιηθούν παράγοντας προϊόντα υψηλής καλλιτεχνικής και τεχνικής ποιότητας. Από τα μέσα του 3ου αι. μ.Χ. και για έναν τουλάχιστον αιώνα τα προϊόντα των Αθηναίων λυχνοποιών κυριαρχούν στην Ανατολική Μεσόγειο, ενώ η ζήτησή τους στη Νότια Ελλάδα θα συνεχιστεί μέχρι και τον 5ο αι. μ.Χ. Η επιγραφή ΛΕ που σώζεται δηλώνει το λυχνάρι ως έργο του εργαστηρίου του Λεοντέα , αττικό εργαστήριο που ήκμασε από το β’ μισό του 3ου αι. ως το α’ τέταρτο του 4ου αι. Η επιγραφή ΛΕ απαντά σε λυχνάρι που βρέθηκε στους Φιλίππους, καθώς και σε λυχνάρια από την Έφεσο της Μικράς Ασίας.